برگزاری همایش ملی بازشناسی مشاهیر و مفاخر خراسان در ادب فارسی

~~به نام خدا
دومین همایش ملی بازشناسی مشاهیر و مفاخر خراسان در ادب فارسی روز پنج شنبه بیست و هفتم مهرماه 96 در سالن اجنماعات سازمان مدیریت صنعتی خراسان در شهر مقدس مشهد برگزار گردید.
در این همایش ملی که توسط دانشگاه فرهنگیان ، پردیس شهید مفتح و با همکاری موسسه پژوهشی رایمند پژوه برگزار شد ، دکتر مهران بیغمی ، سرپرست پردیس شهید مفتح و رییس همایش  و اولین سخنران کلیدی همایش ضمن خوش آمدگویی به شرکت کنندگان و به رسم ادب غزل زیبایی از شهریار ملک سخن در وصف حضرت ثامن الحجج (ع) و اهمیت پایبوسی آن آستان نورانی و مقدس ،قرائت کردند و سپس به معرفی اهمیت و جایگاه این همایش و پژوهش های صورت گرفته در این خصوص پرداختند و با برشمردن شخصیت های برجسته علم و ادب خراسان از اسلاف تا اخلاف به ویژه جایگاه والای احیاگر زبان فارسی و سراینده حماسه ماندگار شاهنامه ، حکیم ابوالقاسم فردوسی و نیز فردوسی معاصر ادب فارسی و احیاگر حماسه این عصر ، مهدی اخوان ثالث (م.امید) و اهمیت دادن به زبان و ادب فارسی اشاره کردند .ایشان شعر پرمفهوم و زیبای " زپوچ جهان هیچ اگر دوست دارم      تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم " از اخوان ثالث را با لحنی شاعرانه قرائت کردند که مورد توجه حاضران قرار گرفت.
دومین سخنران کلیدی این همایش ، دکتر علیرضا حسینی ،عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور و دبیر علمی همایش بودند که ضمن بیان جزییات برگزاری همایش سخنرانی خود را تحت عنوان "خراسان ، طلوع و ظهور رنسانس ایران اسلامی " ارائه دادند.ایشان در بخشی از سخنان خود ادامه داد:

شاعران و نویسندگان زیادی در ذکر عظمت خراسان و مردمان نیکو سرشتش طبع آزمایی کرده اند و قلم فرسایی نموده اند از این جمله اند شاعرانی چون خاقانانی ، ناصرخسرو قبادیانی،ملک الشعرای بهار،امیری معزی،امیری فیروز کوهی،دکترمهدی الهی قمشه ای

سِحر من این است کا با اشاراتی اندک،نام نیکِ بزرگان خطه ی خراسان که به حقیقت سرامدان معرفت و دانش و هنر و اندیشه اند را یاداور شوم.

حکیم ابوالقاسم فردوسی_دقیقی توسی_اسدی توسی_خواجه نظام الملک توسی_خواجه نصیرالدین توسی_حکیم عمرخیام نیشابوری_سیف فرغانی_سنایی غزنوی_احمدغزالی-محمد غزالی_رابعه کعب قرداری بلخی_ابوبکر محمد خوارزمی

دکتر شفیعی کدکنی عالم وارسته_دکتر غلامحسین یوسفی_ملک الشعرای بهار_دکتر مرتضی مطهری_دکتر علی شریعتی_محمدرضا شجریان

ذکر این اسامی عظمت و شکوه خراسان را به آشکاری نمودار میسازد.

با وجودی که تاریخ پرفراز و نشیبی را سپری کرده است اما خراسانیان از همه ی این حوادث سربلند و پیروز برآمدند.در روزهایی که آخرین چراغ دوره ی ساسانیان رو به خاموشی بود و اعراب بر همه جای این سرزمین استیلا یافتند در بلاد خراسان و فرارود به خصوص نواحی سغد که به زبان فارسی دری سخن میگفتند و همچنین مردم فرغانه با شور و اشتیاق  از سرزمین خود و عظمت و شکوه آن سخن به میان می آورده اند.و در ترانه هایشان خون سیاوش را زمزمه میکردند.حس ایران دوستی و هویت فرهنگی و احساس نیاز به هویتی مستقل در خراسانیان بیش از سایر نقاط ایران مشاهده میشد و تکیه اصلی آنان بر حمایت از فرهنگ قومی و اعتبار بخشیدن هویت ایرانی و زبان فارسی بود که البته همه ی این ها و تحقق این آمال بزرگ و متعالی هزینه های گزاف جانی را در پی داشت که شرح جان فشانی این مردمان در تاریخ ثبت و ضبط است

سپس آقای دکتر هادی گیاهپور ، عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان و معاون توسعه منابع و امور دانشجویی و دبیر اجرایی همایش به عنوان سخنران کلیدی همایش سخنرانی خود را با عنوان " تأثیر قرآن و حدیث بر شعر و ادب فارسی " آغاز نموده ، با ارائه نمونه های جذاب و دل انگیز از کاربردهای قرآنی در اشعار شاعران بزرگ ، ماندگاری و نفوذ کلام بزرگان شعر و ادب فارسی را برگرفته از تأثیر قرآن و حدیث و نفوذ کلام وحی و معصومین علیم السلام دانستند.

ایشان در بخشی از سخنانش اضافه کرد بخش عظیمی از ادبیات کهنسال ایران مدیون شعرای بعد از اسلام است که اشعارشان آمیخته ای از صنایع ادبی و فرهنگ اسلامی است فرهنگی که زاده ی آموزه های اسلامی است و از طریق آیات و روایات به مارسیده است . صنایع ادبی تلمیح به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم در اشعار شعرای بزرگی چون حافظ و سعدی و شعرای متاخر بزرگی چون شهریار بسیار به کار گرفته شده است.برای نمونه :

چشم حافظ زیر بام قصر آن حوری سرشت

شهره جنات تجری تحتها الانهار داشت

و یادر اشعار زیبای شهریار شیرین سخن آنجا که می فرماید :                                                                                    برو ای گدای مسکین درخانه علی زن                        که نگین پادشاهی دهد از کرم گدارا

این تاثیر و گرایش ادبا و نویسندگان به معارف اسلامی و ارادت ایشان به پیامبر گرامی اسلام (صلی اله وعلیه و آله ) و اهل بیت مطهرشان ( علیه السلام ) سبب به وجود آمدن شیوه و سبک جدیدی در شعر و ادب پارسی شد که به شعر آیینی معروف است و منبعث از احادیث و وقایع تاریخی مرتبط بااسلام است . شاید اگر بگوییم حماسه ی عاشورا و زندگی پربرکت امام حسین ( علیه السلام ) بیشترین دستمایه ی شعرای عرب زبان و فارسی زبان است. سخن به گزافه نگفته ایم که مشهورترین آنها ترکیب بند محتشم کاشانی است:

بااز این چه شورش است که در خلق عالم است                    باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است

باز این چه رستخیز عظیم است که در زمین                          بی نفخ صور خاسته تاعرش اعظم است

این صبح تیره باز دمید از کجا کزو                                      کار جهان و خلق جهان جمله درهم است

گویا طلوع می کند از مغرب آفتاب                                     کاشوب در تمامی ذرات عالم است
میهمان ویژه و سخنران کلیدی دیگر این همایش ، پروفسور سید حسن امین ، استاد بازنشسته دانشگاه گلاسکو و مدیر مسئول ماهنامه حافظ بودند که سخنان ارزشمند خود را با عنوان " اهمیت و نقش خراسان در ادب پارسی " با بیانی شیرین و و به یاد ماندنی بیان نمودند. لازم به ذکر است ایشان استاد راهنمای پایان نامه دوره دکتری آقای دکتر حسن روحانی ، رییس جمهور محبوب ایران عزیز بودند.
سخنران و میهمان خاص این همایش دکتر رکیب الدین احمد ، استاد دانشگاه گوهاتی هندوستان و رییس دپارتمان زبان و ادبیات فارسی این دانشگاه سخنرانی خود را با عنوان " نقش شعر فارسی در روابط فرهنگی ایران و هند " به زبان انگلیسی و فارسی تقدیم حاضران نمودند.
از دیگر برنامه های جذاب این همایش اجرای کارگاه آموزشی شاهنامه و شاهنامه خوانی و تاریخنگاری ایرانی توسط آقای دکتر زاگرس زند ، از طبیبان برجسته استان البرز بود که مورد استقبال شرکت کنندگان قرار گرفت.
لازم به ذکر است که پژوهشگران و شرکت کنندگان در همایش در سه گروه تخصصی به ارائه مقالات خود پرداختند و پس از داوری هیأت داوران در گروه های سه گانه برگزیدگان این همایش به دریافت لوح تقدیر و تندیس همایش مفتخر گردیدند.

قابل ذکر است که این همایش در نمایه همایش های وزارت علوم بارگذاری گردیده و مورد تأیید پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) است.